ARABULUCUNUN GÖREVİ :
1-Arabulucu bir anlamda HAKİM dir. Konuşmanın düzenini, konuşma sırasını tayin eder; taraflar arasındaki eşitlik ve dengeye dikkat eder. Arabuluculuk yönteminin başkanıdır.
2-Bir anlamda HALKLA İLİŞKİLER UZMANI dır.Taraflar arasında iletişimi başlatan kişidir, yani iletişim sağlayıcıdır.
3-Arabulucu aynı zamanda bir EĞİTMEN dir. Arabuluculuğun ne olduğu konusunda tarafların aydınlatılması görevi onundur.
4-Arabulucu ÇÖZÜMCÜ dür.Uyuşmazlığın çözümü için kullanılabilecek seçenekleri artırmak onun görevidir.
5-Arabulucu aynı zamanda REALİST tir. Tekliflerin uygulanabilir olup olmadığı konusunda tarafları aydınlatır.
6-Arabulucu FEDAKAR dır. Karşı tarafın beyanı ile ilgili diğer tarafa “ben yanlış aktarmış olabilirim” şeklindeki bir yaklaşımla çözümün kolaylaşmasına yardımcı olur.
7-Arabulucu aynı zamanda bir KORUYUCU dur. Arabuluculuk yönteminin güven ve itibarının koruyucusudur.
İYİ BİR ARABULUCUDA OLMASI GEREKEN ÖZELLİKLER:
1-TARAFSIZ olmalıdır; Hem taraflara karşı eşit mesafede olmalı hem de uyuşmazlık konusu üzerinde herhangi bir çıkara sahip olmamalıdır.
2-OBJEKTİF olmalıdır; Tarafların duygusal durumları arabulucunun yol ve yönteminde belirleyici duruma gelmemelidir.
3-ZEKİ olmalıdır; Arabulucunun anlama kapasitesi ve hızı sistemin iyi işlemesinde etkilidir.
4-ESNEK olmalıdır.Bu esneklik sistemin yavaşlamasına değil çözüm için teşvik edici olmalıdır.
5-KOLAY ANLAŞILIR olmalıdır. Arabulucu akıcı, anlaşılır bir dil kullanmalıdır.
6-ETKİLİ ve İKNA EDİCİ olmalıdır.Arabulucu aktif role sahip üçüncü kişidir, tarafları makul ve esnek olmaları konusunda ikna edebilmelidir.
7-EMPATİK olmalıdır; arabulucu tarafların düşüncelerine, duygularına korkularına anlayışla yaklaşmalıdır.Empatik yaklaşım, taraflara isteklerinin gözardı edilmeyeceği konusunda güven verecektir.
8-ETKİLİ BİR DİNLEYİCİ olmalıdır.Yani arabulucunun sessizce tarafları dinlemesi yeterli olmayacaktır; aynı zamanda anlatılanın özünü anladığını da anlatana bir şekilde göstermelidir.
9-YARATICI olmalıdır; rabulucu ,probleme yeni ve değişik bakış açısı katarak çözümü kolaylaştırmanın bir yolunu her zaman bulabilmelidir.
10-SAYGIN olmalıdır; Arabulucunun varlığı taraflarda olumsuz duygular uyandırmamalı; itibar edilen kişi olma özelliğini korumalıdır.
11-ŞÜPHECİ olmalıdır; Her sunulan teklifi dikkate almamalı, sonuca gitmekte faydası olmayan teklifleri elemelidir.
12-GEREKLİ KAYNAKLARA ULAŞABİLİR durumda olmalıdır ; tarafların bilgiye/kişiye/kuruma ulaşmakta güçlük çekeceği konularda arabulucu gerekli kaynaklara kolaylıkla ulaşabilir durumda olmalıdır.
13-DÜRÜST olmalıdır; arabulucu dürüst olmalıdır ki, birbirine her zaman güvenemeyen taraflar her zaman arabulucuya güvenebilsinler.
14-GÜVENİLİR olmalıdır ; arbulucu bir şeyi yaapcağım diyorsa yapmalı, yapmayacağım diyorsa yapmamalıdır, yani bir anlamda sözünün eri olmalıdır.Söylediği şeyleri geçersiz sebep olmadan yapmayan arabulucu makbul değildir.
15-ELEŞTİRİLERE AÇIK olmalıdır ; gerek arabuluculuk sistemine ve gerekse kendisine yöneltilen eleştirilere açık olmalı; soğukkanlı davranmalı ; hatalı olduğunu düşündüğü anda bu hatasını telafi etmesini ve gerekirse özür dilemesini de bilmeli.
16-MİZAH ANLAYIŞI olmalıdır ; gerilimi azaltmak için, tarafları sakinleştirmek ve işbirliğini artırmak için gerektiği anda ve gerektiği kadar kullanılmalıdır. Herkesin şakayı anladığından emin olunmalı, belli bir tarafın alay konusu yapılmamasına dikkat edilmelidir.
17-SABIRLI olmalıdır; tarafları da acele ettirmemeli, kendisi de aceleci davranmamalıdır.Tarafların birbirini dinlemelerinin, anlamalarının zaman alacağı unutulmamalıdır.
18-AZİMLİ olmalıdır ; arabuluculuk süreci ne zaman tamamlanacağı ve ne şekilde tamamlanacağı belli olmayan bir süreçtir, arabulucu bu süreci sonuna kadar götürmeyi kabullenmiş olmalıdır.
19-İYİMSER olmalıdır ; gerçeklerden uzaklaşılmadan taraflara çözüm konusunda cesaret verilmelidir; sürecin olumlu sonuçlanabileceği konusunda taraflara olumlu ışık saçmalıdır.
20-İNSANLARI SEVMELİDİR ; BİR ARABULUCU İÇİN OLMAZSA OLMAZ BİR ŞARTTIR.
(Kaynak: Arabuluculuk Yoluyla Uyuşmazlık Çözümünde Temel Aşamalar ve Taktikler , Yrd.Doç.Dr.Elif Kısmet KEKEÇ, Adalet Yayınları, Ankara-2014, 2.Baskı, sf.104-111 deki bilgilerden yararlanılmak suretiyle Ar.Av.İhsan Berkhan tarafından özetlenmiştir)
